Franske

Mijnheer Van Dyck
Op de achterzijde van dit doek staat een onafgewerkt portret van Lena Hendrickx. Het gebeurt wel vaker dat de kunstenaar niet tevreden is over zijn aanzet en beslist om op de achterzijde een andere voorstelling uit te werken (zie ook: Stilleven met perziken en druiven). Maar even vaak verbrandt hij het werk. De kinderen die model voor hem staan, kunnen daar niet bij en willen het liever mee naar huis nemen. Maar dat is voor Van Dyck geen optie: ‘iets dat ge zelf niet zo schoon vindt, moogt ge nooit weggeven.’

Lena stond net als haar zus Gusta meermaals model voor Van Dyck. De ervaringen uit haar kindertijd laten een onuitwisbare indruk na. De kunstenaar is dan ook een bijzondere figuur in het dan nog erg landelijke Schilde. Voor Lena en haar moeder is het ‘Mijnheer Van Dijck’; vader Hendrickx houdt het op ‘’t schilderke’. Voor hem en vele boeren uit de buurt is schilderen een vreemde stiel. Maar voor de jonge Lena opent de kunstenaar een venster op de wereld: zijn nichtjes die uit Turnhout op bezoek komen, de intelligente bezoekers uit de theaterwereld, de uitstapjes naar Antwerpen, de geuren en kleuren in het atelier …

Ook de uren van leesplezier en de vernietiging van de afgekeurde werken zitten decennia later nog vers in haar geheugen.

Poseren met boek voor ‘Mijnheer Van Dyck’
‘Poseren was voor ons een gewone, niet altijd aangename taak. Was je alleen en mocht je een boek in je handen of onder je ogen houden, dan was voor mij alles oké. Dat boek was in zoverre van belang voor mij dat ik VD er regelmatig op attent maakte dat het weeral heel lang “geleje” was dat hij me nog eens geschilderd had met een boek en “zou hij dat nu nog eens niet doen voor dat 'nief' schilderij?” ... Géén boek bij ‘t poseren maakte het dadelijk een stuk vervelender. Dan bleef er over: stilletjes zitten dagdromen, een nieuw liedje uitproberen op het getik van de grote hangklok. Wij waren al heel jong sterk in het ons verstoppen om rustig te kunnen lezen. Daar speelde VD trouwens meesterlijk op in. Een van de beste beloningen was immers het krijgen van een boek van onze grote vriend. Een tiental heb ik er nog altijd van in mijn bezit.’

Vuurkestook met schilderijen
Lena herinnert zich ook levendig de keren dat de kunstenaar een werk vernietigde waarover hij niet tevreden was: ‘Spannend waren ook de momenten dat VD schilderijen ging verbranden, vuurkestook doen met schilderijen die helemaal af waren, stel je dat eens voor! Niet dat we dat opbranden goedkeurden, neen: dat vonden wij nu juist iets heel stoms van onze kameraad. Daar konden wij met ons buitenkinderenverstand niet bij.’